Iedereen zal het er over eens zijn dat arm zijn niet fijn is. Buiten de talloze praktische gevolgen van leven in armoede, zoals verschillende slechte leefomstandigheden, willen mensen ook niet graag geassocieerd worden met armoede. De drang van mensen om zich te distantiëren van armoede, leidt tot ‘Othering’. Othering is een proces, waarin mensen een sterk onderscheid maken tussen zichzelf, en een bepaalde groep mensen die zij zien als moreel inferieur [1]. Een bepaalde groep wordt aangewezen als ‘de mindere’, en het kunnen zeggen dat je niet bij deze groep hoort, leidt tot een goed gevoel over hoe je zelf bent. Othering leidt dan ook tot het verbaal beschamen van deze ‘mindere’ groep. Arme mensen worden bijvoorbeeld spottend ‘uitschot’ genoemd [2]. Het woord uitschot maakt al gelijk duidelijk dat armen een aparte groep zijn, die eigenlijk niet behoren bij de rest van de samenleving, die wel geslaagd zijn. Arme mensen kunnen worden gezien als inherent lui en ongedisciplineerd, en dit idee vormt een psychologisch schild [1]: ‘Ik ben ambitieus en heb een goed werk-ethos, dus armoede overkomt mij niet.’ Hand in hand met Othering, zijn de pathologische verklaringen voor armoede. Pathologische verklaringen voor armoede zijn verklaringen die armoede toewijzen aan inherente karakteristieken van een mens [3]. Arme mensen zijn mensen die simpelweg slechte keuzes maken, lui zijn of met een slechte mentaliteit zijn opgegroeid. Deze gedachtegang mijdt de externe verklaringen die er kunnen zijn voor armoede: de rol van bijvoorbeeld de economie en overheid wordt niet genoemd.
Door armoede via een pathologische manier te verklaren, en door actief een onderscheid te maken tussen arme en niet-armen, verliezen we de complexiteit van het begrip armoede. Door basaal te zeggen dat armen nou eenmaal lui zijn, worden andere externe factoren genegeerd, en lijkt er steeds minder begrip te zijn voor mensen die arm zijn. Het versimpelen van armoede is ook overduidelijk in de media. Arme mensen worden in de media vaak geassocieerd met criminaliteit, verslaving, en simpelweg lui zijn [4]. Mensen met een uitkering krijgen het al helemaal te verduren [5]: Het zijn profiteurs die het liefst geen dag in hun leven werken. Groepen die aan het kortste eind van ‘Othering’ krijgen, vinden vaak ook niet de ruimte om in de media toch in een goed daglicht te komen. Zo worden deze groepen, inclusief armen, vaak geobjectificeerd. Dit betekent dat hun individuele complexiteit niet wordt benoemd. Deze groepen worden vaak ook niet in een volledige context geplaatst. Zo vertelt een medium misschien wel dat iemand nog nooit heeft gewerkt, maar vertellen ze daar niet bij dat dit komt omdat deze persoon een chronische ziekte heeft [1].
Maar op je centen letten is niet makkelijk: Je wilt een dak boven je hoofd, een volle maag, en goede kleren zodat je de deur uit kan stappen. En rij je regelmatig met de auto? Dan heb je waarschijnlijk nog een stukje maand over aan het eind van je geld. Als je flink krap bij kas zit, zoek je waarschijnlijk naar dé manier om uit de armoede te raken. Om hierbij te helpen, heb ik tips verzameld van ervaringsdeskundigen: Zij die zwemmen in het geld. Want wie weet er nou beter hoe er geld verdient kan worden, dan de grote verdieners zelf? Na het lezen van de volgende 4 tips, heb je alle tools om uit de ellende te raken. Dus ga er goed voor zitten, want zoals een van ‘s werelds rijkste mannen ooit zei:
‘If you are born poor, it’s not your mistake. But if you die poor, it’s your mistake.‘
– Bill Gates
Tip 1 – Kom van je reet en ga werken – Kim Kardashian
Met een waarde van 1 miljard dollar zal Kim Kardashian wel het een en ander weten over geld. Voor alle vrouwen die naar haar opkijken, had Kim Kardashian een wijs advies: ‘Kom van je reet en ga werken. Het lijkt net alsof niemand meer wil werken deze dagen.’ Dus hup, van die bank af, en gauw gaan werken, zodat je binnenkort aan een Kardashian lifestyle kan wennen. Ben jij nou een van de mensen die tegenwoordig wél nog werkt, en heeft deze tip tot nog toe niet voor je gewerkt? Misschien ligt het eraan dat je niet opgroeide met een van de bekendste advocaten en zakenmensen als vader. Het zou ook best kunnen dat jouw werk niet hetzelfde oplevert als Kim Kardashians werk: zij verdient 173 keer zoveel per uur als iemand die in Nederland minimumloon krijgt. Maar ja, als Kim Kardashian het zegt.
Tip 2 – Spendeer minder tijd aan drinken, roken en sociale activiteiten, en ga meer werken – Gina Rinehart
Als je tip één hebt gevolgd, heb je als het goed is nu werk. Maar het zou goed kunnen dat jij, ondanks de waardevolle tip van Kim, toch bij de 220.000 officieel arme, werkende Nederlanders behoort. Gelukkig heeft Gina Rinehart, één van de 10 rijkste vrouwen ter wereld, nog wat advies: Spendeer minder tijd aan drinken, roken en sociale activiteiten, en ga meer werken. Dus je werkt, maar bent alsnog arm? Dan zal het waarschijnlijk niet aan je werk liggen, maar aan je slechte levensstijl. Je bent vast verslaafd aan drank en nicotine, en lult liever met je vrienden in de kroeg dan dat je je handen uit de mouwen steekt. Oh, je staat al elke dag om 07:00 op om 9 uur lang te werken? En als je nóg meer gaat werken krijg je waarschijnlijk een burn-out? Of je hebt een gezin te onderhouden en kunt het niet permitteren vaker van huis te zijn? Laten we maar gauw naar tip 3 gaan.
Tip 3 – Poverty sells
Dus je hebt tip één en twee gevolgd, en bent nog steeds arm. Misschien omdat je voor een minimumloon werkt en de maatschappij je geen betere kansen biedt? Of omdat je in je eentje een gezin moet onderhouden, en niet meer kan werken dan je nu doet? Ik ben bang dat de welvarende beroemdheid hier geen goede tips voor hebben. Toch is er misschien een goed alternatief: Zet je armoede in als media format. Zo leeft de familie Meiland, voor ons entertainment, een aantal weken in de bijstand. Klinkt niet zo fijn, maar gelukkig krijgen zij per uitzending zo’n 35.000 euro betaald. Of maak een vlog, met ‘leven in de bijstand’ als challenge. Die half miljoen views zal best wat aan reclame-inkomsten in het laatje brengen. Is jouw netwerk in medialand niet zo groot, heb je geen geld voor een camera, of gewoon niet zo zin om je privéleven te openbaren voor het plezier van de niet-arme Nederlander? Dan gaan we door naar tip vier.
Tip 4 – Laat je niet van de wijs brengen
Ik ben bang dat je na het lezen van deze 3 tips geen cent rijker bent geworden. In plaats daarvan zijn de tips weinig aanmoedigend. Want met weinig woorden hebben invloedrijke personen armoede gereduceerd tot iets wat je overkomt als je lui bent, verslaafd aan alcohol en tabak. Armoede is iets waar op neer wordt gekeken, behalve als je een bekendheid bent: Dan is het opeens bewonderenswaardig en interessant als ze in de bijstand leven. Wat voor het gemak wordt vergeten, is dat niet iedereen uit een welvarend milieu komt. Niet iedereen krijgt gelijke kansen, en niet iedereen is altijd gezond. Laat mijn laatste tip zijn, dat je de vorige drie vergeet. En dat je je door dit soort uitspraken en daden niet van de wijs laat brengen: Je bent meer dan je armoede, en arm zijn is geen slechte karaktereigenschap. Ik hoop dat deze tip meer rijkdom oplevert dan de vorige drie bij elkaar.
Referenties
[1] Krumer-Nevo, M., & Sidi, M. (2012). Writing against othering. Qualitative inquiry, 18(4), 299-309.
[2] Lister, R. (2015). To count for nothing’: Poverty beyond the statistics. Journal of the British Academy, 3(0), 139-165.
[3] Spicker, P. (2022). Poverty, An introduction to Social Policy, http://spicker.uk/social-policy/poverty.htm, obtained on 16 March 2022.
[4] Clawson, R. A., & Trice, R. (2000). Poverty as we know it: Media portrayals of the poor. The public opinion quarterly, 64(1), 53-64.
[5] Bullock, H. E., Fraser Wyche, K., & Williams, W. R. (2001). Media images of the poor. Journal of Social Issues, 57(2), 229-246.
